Ngày 21/8/2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản số 6858/BNN-TCTS  về việc trả lời kiến nghị cử tri các tỉnh Quảng Nam, Bình Định, Cà Mau. Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Quảng Nam đăng tải nội dung trả lời của Bộ Nông nghiệp và PTNT để các tổ chức, cá nhân cùng rõ.

Câu hỏi 1: Về thuê thiết kế tàu phải mất chi phí 25 triệu đồng/chiếc, có thiết kế tàu thì Ngân hàng mới nhận hồ sơ, nếu Ngân hàng không giải ngân thì dân bị mất trắng 25 triệu tiền thuê thiết kế tàu, đây là một thủ tục gây lãng phí, đề nghị xem xét, khắc phục.

Trả lời: Nhằm đảm bảo an toàn cho người và tàu cá hoạt động khai thác thủy sản, tại khoản 1, Điều 38 Luật Thủy sản quy định: “ Tổ chức, cá nhân đóng mới, cải hoán tàu cá thuộc diện đăng kiểm phải được Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép và phê duyệt hồ sơ thiết kế tàu; tàu cá được đóng mới, cải hoán phải bảo đảm các tiêu chuẩn, chất lượng, an toàn kỹ thuật; tiêu chuẩn bảo vệ môi trường”. Vì vậy, việc Ngân hàng tiếp nhận hồ sơ vay vốn đóng mới tàu cá trong đó có hồ sơ thiết kế tàu là phù hợp với quy định hiện hành của pháp luật.

Để hưởng chính sách tín dụng vay vốn đóng mới, nâng cấp tàu cá; tại điểm b, khoản 1, Điều 4 Nghị định số 67/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản (Nghị định 67/2014/NĐ-CP), quy định: “Điều kiện vay: Các đối tượng đang hoạt động nghề cá có hiệu quả, có khả năng tài chính và có phương án sản xuất cụ thể, được Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt”. Tại điểm c, Mục 2 Thông báo số 48/TB-VPCP ngày 12/02/2015 của Văn phòng Chính phủ Thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại cuộc họp về tình hình triển khai Nghị định 67/2014/NĐ-CP của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản: “ Về chính sách tín dụng:…Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn các ngân hàng thương mại kịp thời cử đại diện tham gia Tổ giúp việc của Ban chỉ đạo tại địa phương để nắm bắt ngay từ đầu việc triển khai từng dự án cụ thể, tạo điều kiện đẩy nhanh quy trình thẩm định cho ngư dân vay vốn”.

Vì vậy, để thuộc đối tượng đủ điều kiện vay vốn đóng tàu, chủ tàu đã được cấp chính quyền địa phương cân nhắc, lựa chọn phê duyệt. Trường hợp ngân hàng từ chối cho vay, thì ngân hàng phải nêu rõ lý do và trao đổi cụ thể với người dân. Trường hợp hai bên không thống nhất, báo cáo chính quyền địa phương giải quyết theo thẩm quyền.

Câu hỏi 2:

Về trang bị động cơ: Hiện nay, Nghị định không quy định rõ việc trang bị máy tàu là máy mới hay máy đã qua sử dụng. Trong khi đó, đa số hộ dân khi đóng xong vỏ tàu lại sử dụng máy đã qua sử dụng (khi máy đã qua sử dụng còn 80%; giá thực tế rẻ hơn máy mới khoảng 50%), nên Ngân hàng không giải ngân đối với trường hợp này. Đề nghị Nhà nước cho biết việc Ngân hàng không giải ngân có đúng với quy định hay không? Đồng thời đề nghị quy định cụ thể đối với trường hợp này, để các cơ quan, tổ chức,….dễ áp dụng thực hiện.

Trả lời: Tại khoản1, Điều 4, Nghị định số 67/2014/NĐ-CP quy định chính sách tín dụng đóng mới, nâng cấp tàu cá, nội dung về chính sách đóng mới tàu cá không chia tách đóng mới phần vỏ với phần máy và phần trang thiết bị lắp đặt trên tàu cá; tại điểm c khoản 1, Điều 4, Nghị định số 67/2014/NĐ-CP về hạn mức vay, lãi suất vay và mức bù chênh lệch lãi suất, quy định “Đối với nâng cấp tàu vỏ gỗ có tổng công suất dưới 400 CV thành tàu có công suất máy chính từ 400 CV trở lên (phần máy bổ sung và thay thế phải là máy mới 100%)”. Như vậy, theo quy định tại Nghị định 67/2014/NĐ-CP, tàu nâng cấp sử dụng máy mới thì tàu đóng mới phải sử dụng máy mới.

Tại khoản 4, Mục II, Thông báo số 173/TB-VPCP ngày 20/5/2015 của Văn phòng Chính Phủ Thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại Hội nghị toàn quốc về tình hình triển khai Nghị định số 67/2014/NĐ-CP của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản: “Trường hợp đóng mới tàu cá phải sử dụng máy mới”.

Do đó, việc Ngân hàng không giải ngân đối với trường hợp đóng mới tàu cá lắp máy thủy cũ là phù hợp quy định.

Câu hỏi 3: Hiện nay, vốn đầu tư đóng mới tàu vỏ thép khoảng 18 tỷ đến 20 tỷ/tàu, nhưng thời hạn vay, hoàn trả vốn ngân hàng tối đa là 11 năm, do vậy dân không đủ khả năng hoàn trả. Đề nghị Nhà nước xem xét tăng thời hạn cho vay từ 11 năm lên 15 năm.

Trả lời: Tại Mục 3, Thông báo số 219/TB-VPCP ngày 09/7/2015 của Văn phòng Chính Phủ Thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại cuộc họp về sửa đổi, bổ sung Nghị định số 67/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản: “ Về thời hạn cho vay hỗ trợ lãi suất đóng mới tàu vỏ thép, tàu vỏ vật liệu mới quy định tại Điều 4, Nghị định 67: Sửa theo hướng tăng thêm 5 năm thành 16 năm”. Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 67/2014/NĐ-CP đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn thiện trình Chính Phủ quy định thời hạn cho vay là 16 năm phù hợp với ý kiến của cử tri.

Câu hỏi 4: Nghị định không quy định về vấn đề đóng mới, nâng cấp, hoán đổi vỏ tàu, nâng cấp máy công suất nhỏ lên công suất lớn,…Đề nghị Chính Phủ quy định rõ các vấn đề này.

Trả lời: Tại điểm a, khoản 1, Điều 4 Nghị định số 67/2014/NĐ-CP quy định: “Chủ tàu đặt hàng đóng mới tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên; nâng cấp tàu có tổng công suất máy chính dưới 400 CV thành tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên để khai thác hải sản xa bờ và cung cấp dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ”. Như vậy, Nghị định số 67/2014/NĐ-CP đã quy định về vấn đề đóng mới tàu cá, nâng cấp máy công suất nhỏ lên công suất lớn.

Trên cơ sở chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại cuộc họp về sửa đổi, bổ sung Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản, Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 67/2014/NĐ-CP đã quy định bổ sung đối tượng được hưởng chính sách tại Điều 4 Nghị định 67 đối với trường hợp gia cố bọc vỏ thép, vỏ vật liệu mới.

Về trường hợp “hoán đổi vỏ tàu” như kiến nghị của cử tri, trong nội dung Nghị định số 67/2014/NĐ-CP không nêu; tuy nhiên, khi nâng cấp tàu có tổng công suất máy chính dưới 400 CV thành tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên phải thay đổi phần vỏ tàu khu vực hầm máy và vùng đuôi để phù hợp với máy mới.

Câu hỏi 5: Việc định giá tàu gây rất nhiều khó khăn cho các ngành: Thuế, Bảo hiểm, Ngân hàng. Đề nghị quý cơ quan định giá phải độc lập, để định giá tàu chính xác, khách qua hơn.

Trả lời: Tại khoản 8, Mục II, Thông báo số 173/TB-VPCP ngày 20/5/2015 của Văn phòng Chính phủ Thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại Hội nghị toàn quốc về tình hình triển khai Nghị định số 67/2014/NĐ-CP của Chính Phủ về một số chính sách phát triển thủy sản “đồng ý cho phép thuê tổ chức thẩm định độc lập, chi phí thẩm định được tính vào tổng mức đầu tư. Các địa phương chủ động hướng dẫn cho ngư dân, công khai danh sách những tổ chức thẩm định có năng lực”. Như vậy, việc thẩm định giá sẽ được thực hiện độc lập, chính xác, khách quan đáp ứng nguyện vọng của cử tri.

Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Quảng Nam